O Nas
Stowarzyszenie Przewodników Tatrzańskich
Pierwsze wzmianki o przewodnikach prowadzących swoich gości w Tatry pochodzą już z końca XVI wieku. W ostatniej dekadzie XVIII stulecia odwiedzili w celach badawczych Tatry zagraniczni uczeni – Bretończyk Belsazar Hacquet i Szkot Robert Townson – i korzystali z usług przewodników, którymi byli wówczas miejscowi kłusownicy – polowace. Kilka lat później z usług przewodnickich górali z Jurgowa korzystał w Tatrach Stanisław Staszic.
Wiosną 1875 roku sekretarz Towarzystwa Tatrzańskiego prof. Leopold Świerz mając doskonałe rozeznanie w środowisku, wydał znanym sobie przewodnikom z Zakopanego książeczki z wykazem miejsc w Tatrach dokąd mogą prowadzić turystów i cennikiem usług. Rok później Towarzystwo Tatrzańskie wydało pisemne upoważnienia do zawodowego zajmowania się przewodnictwem podpisane przez ówczesnych czołowych działaczy zarządu TT.
Leopold Świerz w drugim tomie „Pamiętnika Towarzystwa Tatrzańskiego” z roku 1877 opublikował pierwszą imienną listę przewodników tatrzańskich. Składała się ona z osiemnastu nazwisk podzielonych na trzy klasy, w zależności od doświadczenia, kompetencji i umiejętności poszczególnych przewodników. Wśród tych pierwszych byli legendarni dziś: Jędrzej Wala starszy, Maciej Sieczka, Szymon Tatar, Wojciech Roj i Jędrzej Wala młodszy – wszyscy z Zakopanego.
Do tego grona dołączył nieco później legendarny Klimek Bachleda, który zyskał miano „króla przewodników tatrzańskich”, a zginął podczas akcji ratunkowej w 1910 roku.
Józef Rostafiński, botanik, profesor UJ, wybitny przyrodnik, który bywał często w Tatrach, a w Zakopanem miał własny dom, opublikował w 1883 roku w Krakowie broszurę Jechać, czy nie jechać w Tatry? Napisał w niej o zakopiańskich przewodnikach następujące słowa: „Z chwilą zaś, gdy się wychodzi w górę, Zakopianin staje się nieoszacowanym skarbem i żaden alpejski przewodnik, biorąc całe masy do porównania, nie może z nim współzawodniczyć ani pod względem wytrwałości, chętnej pomocy, ani niezrównanego humoru. Lepszej, troskliwszej i wyrozumialszej opieki dla kobiet, nawet przeciętnie, nigdzie w alpejskim świecie nie znajdziesz”. Słowa te są aktualne także dziś.
Stowarzyszenie Przewodników Tatrzańskich im. Klemensa Bachledy w Zakopanem jest spadkobiercą 140 lat tradycji zorganizowanego przewodnictwa tatrzańskiego. Jesteśmy najliczniejszą i dysponującą największym doświadczeniem organizacją przewodników górskich w Polsce. Z naszego grona wywodzi się najwięcej przewodników o najwyższych kwalifikacjach – I i II klasy – a także wielu wybitnych specjalistów: przyrodników, historyków, taterników, narciarzy, jest wśród nas także wielu ratowników TOPR.
Dziś przewodnik tatrzański to wysokiej klasy fachowiec, który jest w stanie zapewnić Państwu przeżycie ciekawej i bezpiecznej przygody w najwyższych górach Polski – w Tatrach. Świadczymy pełen wachlarz usług przewodnickich. Prowadzimy turystów po wszystkich szlakach turystycznych Tatr Polskich i Słowackich. Uprawnieni przewodnicy wyższych klas prowadzą turystów na udostępnione szczyty leżące poza szlakami turystycznymi oraz na drogi wspinaczkowe – latem i zimą. Oferujemy wycieczki edukacyjne dla grup szkolnych w każdym wieku oraz wycieczki specjalistyczne – przyrodnicze, historyczne, etnograficzne. Prowadzimy objazdowe wycieczki autokarowe po polskim i słowackim Podtatrzu. Pokazujemy turystom także pasma sąsiednie – Pieniny, Małą i Wielką Fatrę, Niżne Tatry, Góry Choczańskie i Słowacki Raj. Zimą można wybrać się w naszym towarzystwie na skiturowe wycieczki narciarskie i poważne skialpinistyczne tury lub wycieczki na rakietach śnieżnych. Oferujemy szkolenia wspinaczkowe i lawinowe. Wielu z nas dysponuje także doświadczeniem górskim nabytym w wysokich górach Europy i innych kontynentów.
Przewodnik tatrzański to w Polsce zawód regulowany. Uprawienia państwowe nadaje przewodnikom tatrzańskim Marszałek Województwa Małopolskiego, który także nadzoruje proces dwuletniego szkolenia i egzaminowania przewodników. Każdy przewodnik powinien na żądanie pokazać legitymację potwierdzającą jego kwalifikacje. Jednocześnie informujemy, że zgodnie z zarządzeniem dyrektora Tatrzańskiego Parku Narodowego nr 15/2013, dzieci i młodzież szkolna może przebywać w Tatrach wyłącznie pod opieką przewodników tatrzańskich.
Dlaczego warto wybrać się w góry w naszym towarzystwie? Bo z nami jest bezpieczniej i ciekawiej. Bo znamy Tatry jak własną kieszeń. Bo potrafimy dobrać dla Państwa właściwe cele, bo umiemy dostosować program wycieczki do panujących warunków i możliwości naszych gości. Bo potrafimy ocenić i zminimalizować ewentualne ryzyko. Bo zapewniamy opiekę, a tam gdzie trzeba – asekurację. Bo sporo wiemy o Tatrach i potrafimy w ciekawy sposób przekazywać tę wiedzę. Bo w Tatrach jesteśmy najlepszym i sprawdzonym partnerem, który nigdy Was nie zawiedzie.
(oprac. Maciej Krupa)
Historia SPT
Historia zorganizowanego przewodnictwa w Tatrach sięga roku 1875. Towarzystwo Tatrzańskie, założone w 1873 roku m.in. przez dr Tytusa Chałubińskiego, ks. Józefa Stolarczyka, Walerego Eljasza i wielkich polskich przyrodników – Eugeniusza Janotę i Maksymiliana Nowickiego, postanowiło uporządkować sprawy przewodnickie w Tatrach rejestrując przewodników i wydając tym, którzy posiadali odpowiednie kwalifikacje legitymacje i odznaki przewodnickie.
W tym samym czasie po południowej stronie Tatr powstało Węgierskie Towarzystwo Karpackie w którym również przewodnicy z drugiej strony Tatr zostali zrzeszeni. Był to początek zorganizowanego przewodnictwa w Tatrach, a zarazem początek całego zorganizowanego przewodnictwa w Polsce (Od tego czasu organizacja przewodników tatrzańskich działała w oparciu o Towarzystwo Tatrzańskie, a po uzyskaniu niepodległości – do 1939r, w ramach Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego).
Na przełomie XIX i XX w. organizowaniem i szkoleniem przewodników zajmował się też twórca Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego gen. Mariusz Zaruski. To on, po raz pierwszy w Polsce zaczął szkolić przewodników również w warunkach zimowych, prowadząc dla nich m.in. kursy narciarskie. W tym czasie, jednym z wybitnych przewodników działających przy Towarzystwie Tatrzańskim by „król przewodników” i świetny ratownik TOPR, Klimek Bachleda – patron naszego Stowarzyszenia.
W 1909r nastąpiła reorganizacja przewodnictwa tatrzańskiego. Przewodnicy dalej działali w ramach TT, ale uprawnieniami przewodnickimi zaczęło zajmować się Powiatowe Starostwo w Nowym Targu. W ten sposób rozpoczęło się pierwsze w Polsce wydawanie uprawnień państwowych dla przewodników. W tym też roku Walery Eljasz zaprojektował nową odznakę przewodnicką, z kozicą i złotogowiem, która jest noszona przez przewodników w Zakopanem do dnia dzisiejszego. Odznaka ta – dla podtrzymania tradycji – jest używana również przez członków naszego Stowarzyszenia.
W okresie międzywojennym Polskie Towarzystwo Tatrzańskie skupiało w swym gronie wiele wybitnych osób tego okresu: m.in. jednego z czołowych taterników tamtej epoki Stanisława Motykę, ówczesnego naczelnika TOPR Józefa Oppenheima, wybitnego kartografa i speleologa Tadeusza Zwolińkiego i innych. Przewodnictwem z ramienia PTT zajmował się też jeden z największych polskich intelektualistów Jan Gwalbert Henryk Pawlikowski.
W czasie II wojny światowej działalność przewodnicka została zakazana przez okupanta, a wielu przewodników było w tym czasie kurierami. Przenosili oni przez granicę dokumenty, broń, przeprowadzali emisariuszy. Wśród nich najbardziej znaną postacią był „król kurierów tatrzańkich”, znakomity przewodnik Józef Krzeptowski.
Po II wojnie światowej organizacją przewodnictwa w Tatrach zajęło się początkowo PTT, a od 1951r PTTK. Przy jego zakopiańskim Oddziale powołano do życia pierwsze w naszym kraju Koło Przewodników Tatrzańskich. W tych powojennych latach wiodącą rolę w organizacji i szkoleniu przewodników zaczęli odgrywać wybitni naukowcy, znawcy Tatr, alpiniści i himalaiści. Najwybitniejsi z nich to Witold Henryk Paryski autor wielu publikacji, m.in. wspinaczkowego przewodnika „Tatry Wysokie”, dr Zofia Radwańska Paryska przyrodniczka, autorka wielu publikacji o roślinach tatrzańskich. (Paryscy wspólnie opracowali Wielką Encyklopedię Tatrzańską). Konstanty Stecki autor wielu książek i jego żona, Zofia Stecka, autorka Historii Przewodnictwa Tatrzańskiego, Eugeniusz Strzeboński – taternik, były naczelnik Grupy Tatrzańskiej GOPR, Kazimierz Dziub znawca Podtatrza, Jan Krupski – wieloletni prezes KPT-PTTK im. Klimka Bachledy w Zakopanem.
W czerwcu 2000r Walne Zebranie Koła Przewodników podjęło uchwałę dotyczącą rozpoczęcia procedury rejestracyjnej w celu uzyskania niezależności organizacyjnej Koła, co zostało dokonane przez rejestrację Stowarzyszenia w październiku 2000r. Obecnie Stowarzyszenie Przewodników Tatrzańkich zrzesza ponad 200 doskonale wyszkolonych przewodników posiadających uprawnienia zawodowe. W tej liczbie są świetni taternicy, alpiniści i himalaiści, autorzy wielu publikacji itd.
Zarząd
Prezes: Piotr Mazik
Wiceprezes: Irena Figura
Sekretarz: Zofia Bachleda – Żołnierczyk
Skarbnik: Anna Zwijacz – Kozica
Członkowie Zarządu
Karolina Barciszewska – Kozioł
Michał Trzebunia
Andrzej Stanek
Komisja Rewizyjna
Zosia Wetula
Michał Duda
Maria Myślińska
Sąd Koleżeński
Przewodniczący: Jacek Wiśniewski
Bartłomiej Missala
Karolina Tabaszewska
Tomasz Zieliński
Mariusz Kozłowski
Administrator strony i Fanpage SPT:
Karolina Barciszewska – Kozioł
STATUT STOWARZYSZENIA PRZEWODNIKÓW TATRZAŃSKICH im. Klemensa Bachledy w Zakopanem
ROZDZIAŁ I
POSTANOWIENIA OGÓLNE
§1.
Stowarzyszenie Przewodników Tatrzańskich im. Klemensa Bachledy, zwane dalej „Stowarzyszeniem” jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem, mającym na celu rozwijanie i propagowanie inicjatyw, postaw i działań zmierzających do zapewnienia turystom w Tatrach i na Podtatrzu bezpieczeństwa i fachowej informacji pod opieką uprawnionych przewodników, wytwarzania atmosfery zaufania i szacunku do odpowiedzialnej pracy przewodników tatrzańskich oraz poszanowania przyrody, upowszechniania wiedzy o fizjografii, przyrodzie i niebezpieczeństwach gór wysokich, w szczególności Tatr, a także do przyczyniania się do stałego podnoszenia kwalifikacji przewodników tatrzańskich oraz wspieranie organizacyjne i rzeczowe osób fizycznych i jednostek organizacyjnych, które podejmują takie działania.
§2.
Stowarzyszenie działa na podstawie przepisów ustawy Prawo o stowarzyszeniach (Dz.U. z 1989 r. Nr 20 póz. 104 z późn. zm.) oraz niniejszego statutu i z tego tytułu posiada osobowość prawną.
§3.
Terenem działania Stowarzyszenia jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej, a siedzibą władz Zakopane. Dla właściwego realizowania swych celów Stowarzyszenie może prowadzić działalność poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
§4.
Stowarzyszenie używa odznaki owalnej, wykonanej z blachy, z kozicą, Mnichem i szarotkami. W otoku jest napis: „PRZEWODNIK TATRZAŃSKI ZAKOPANE”.
§5.
Stowarzyszenie jest kontynuatorem tradycji i historii przewodnictwa tatrzańskiego sięgającego roku 1875.
§6.
Stowarzyszenie może być członkiem krajowych i międzynarodowych organizacji o podobnym celu działania.
§7.
Czas trwania Stowarzyszenia nie jest ograniczony.
ROZDZIAŁ II
CELE I ŚRODKI DZIAŁANIA
§8.
Celem Stowarzyszenia jest realizacja wszystkich spraw związanych z przewodnictwem tatrzańskim.
Stowarzyszenie realizuje cele przez:
1) wszechstronne propagowanie nieodzownej celowości pracy przewodnickiej na terenie górskim,
2) współpracę i wzajemną pomoc członków Stowarzyszenia,
3) współpracę z osobami i instytucjami w zakresie zbierania informacji i wymiany doświadczeń w dziedzinie przewodnictwa górskiego,
4) doradztwo i pomoc organizacyjno-ekonomiczną oraz szkolenie członków i innych podmiotów zainteresowanych działalnością Stowarzyszenia,
5) inne działania sprzyjające rozwojowi statutowych celów organizacji,
6) prowadzenie działalności integrującej członków Stowarzyszenia poprzez aktywność kulturalną, rekreacyjna i towarzyską,
7) szkolenie kandydatów na przewodników tatrzańskich,
8) ścisłą współpracę z Tatrzańskim Parkiem Narodowym i innymi parkami narodowymi na terenie Tatr i Podtatrza,
9) współpracę z innymi organizacjami przewodnickimi w Polsce i za granicą,
10) współpracę z organami administracji działającymi na obszarze uprawnień przewodnickich,
11) prowadzenie działalności gospodarczej z wyłącznym przeznaczeniem dochodów na statutowe cele Stowarzyszenia,
12) prowadzenie działalności wydawniczej.
§9.
Stowarzyszenie celem realizacji swych statutowych celów może powołać inne jednostki organizacyjne w granicach prawem dopuszczonych.
§10.
Realizując powyższe cele, Stowarzyszenie opiera się na społecznej pracy członków. Może jednak zatrudniać pracowników do prowadzenia swych spraw.
ROZDZIAŁ III
CZŁONKOWSTWO
§11.
Członków Stowarzyszenia dzieli się na: członków zwyczajnych, zasłużonych, honorowych i wspierających.
§12.
Członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia może być obywatel Rzeczypospolitej Polskiej oraz cudzoziemiec, także nie mający miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, który:
1) posiada uprawnienia przewodnika tatrzańskiego, określone ustawą o usługach turystycznych, nadane na podstawie zdanego egzaminu przed komisją egzaminacyjną powołaną dla przewodników tatrzańskich przez Wojewodę małopolskiego,
2) złoży deklarację członkowską oraz opłaci składkę wpisową.
§13.
Członkostwo zwyczajne Stowarzyszenia nabywa się przez przyjęcie kandydatury przez Zarząd Stowarzyszenia zwykłą większością głosów w drodze uchwały.
§14.
1. Członkowie Stowarzyszenia zobowiązani są:
1) swoja postawą i działaniami przyczyniać się do wzrostu roli i znaczenia Stowarzyszenia,
2) dbać o jego dobre imię,
3) zabiegać o poprawę opinii społecznej i klimatu wokół środowiska przewodników, w szczególności przewodników tatrzańskich,
4) popierać i czynnie realizować cele Stowarzyszenia,
5) przestrzegać powszechnie obowiązujących przepisów prawa oraz postanowień statutu,
6) regularnie opłacać składki.
2. Członek zwyczajny Stowarzyszenia ma prawo brać udział w życiu Stowarzyszenia, a w szczególności:
1) przysługuje mu bierne i czynne prawo wyborcze, jak również może:
2) wnioskować we wszystkich sprawach dotyczących celów i funkcjonowania Stowarzyszenia,
3) korzystać z lokali Stowarzyszenia,
4) nosić odznaki Stowarzyszenia,
5) korzystać z rekomendacji, gwarancji i opieki Stowarzyszenia w swojej działalności,
6) korzystać nieodpłatnie z urządzeń technicznych, poradnictwa i szkoleń, które Stowarzyszenie stawia do dyspozycji członków,
7) korzystać z innych możliwości, jakie stwarza swoim członkom Stowarzyszenie.
§15.
1. Członkiem zasłużonym Stowarzyszenia zostaje się na wniosek Zarządu Stowarzyszenia po nienagannej 25-letniej pracy przewodnickiej oraz działalności na rzecz SPT.
§16.
1. Członkostwo honorowe w uznaniu szczególnych zasług nadaje na wniosek Zarządu Walne Zebranie Stowarzyszenia.
2. Członkowie honorowi korzystają z praw przysługującym członkom zwyczajnym.
§17.
1. Osoby prawne mogą zostać członkami wspierającymi poprzez złożenie oświadczenia woli Zarządowi Stowarzyszenia, które podejmuje w tej kwestii stosowną uchwałę.
2. W takim samym trybie następuje ustanie członkostwa wspierającego Stowarzyszenia,
3. Formę i rodzaj wspierania Stowarzyszenia członkowie wspierający ustalają z Zarządem Stowarzyszenia.
§18.
Skreślenie z listy członków Stowarzyszenia następuje przez:
1) rezygnację pisemną złożoną na ręce Zarządu,
2) wykluczenie przez Zarząd:
a) za działalność sprzeczną ze statutem oraz uchwałami Stowarzyszenia,
b) za zaleganie z opłatą składki członkowskiej,
c) z powodu utraty praw publicznych w wyniku prawomocnego orzeczenia sądu,
3) śmierć członka.
§19.
Od uchwały Zarządu w przedmiocie wykluczenia, członkowi przysługuje odwołanie do Walnego Zebrania Członków, na co najmniej 21 dni przed terminem Walnego Zebrania. Uchwała Walnego Zebrania jest ostateczna.
ROZDZIAŁ IV
WŁADZE STOWARZYSZENIA
§20.
Władzami Stowarzyszenia są:
1) Walne Zebranie Członków,
2) Zarząd,
3) Komisja Rewizyjna,
4) Sąd Koleżeński.
§21.
Kadencja wszystkich władz wybieralnych Stowarzyszenia trwa 3 lata.
§22.
Uchwały wszystkich władz Stowarzyszenia zapadają zwykłą większością głosów przy obecności najmniej połowy członków uprawnionych do głosowania, jeśli dalsze postanowienia statutu nie stanowią inaczej.
§23.
1. Najwyższą władzą Stowarzyszenia jest Walne Zebranie Członków.
2. Walne Zebranie jest zwoływane przez Zarząd, co najmniej jeden raz na dwanaście miesięcy lub częściej na pisemny uzasadniony wniosek Komisji Rewizyjnej lub, co najmniej 50% członków Stowarzyszenia, powiadamiając o jego terminie, miejscu i propozycjach porządku obrad wszystkich członków, co najmniej 14 dni przed terminem rozpoczęcia obrad.
3. W Walnym Zebraniu winna uczestniczyć, co najmniej połowa członków uprawnionych do głosowania w pierwszym terminie, a w drugim terminie, który może być wyznaczony o pół godziny później tego samego dnia – może ono skutecznie obradować bez względu na liczbę uczestników.
4. W Walnym Zebraniu mogą uczestniczyć członkowie zwyczajni Stowarzyszenia oraz, z głosem doradczym, członkowie wspierający, honorowi i zaproszeni goście.
5. Do kompetencji Walnego Zebrania należy:
l) uchwalanie programu działania Stowarzyszenia,
2) rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdań Zarządu i Komisji Rewizyjnej,
3) uchwalanie regulaminu obrad Walnego Zebrania,
4) udzielanie absolutorium ustępującemu Zarządowi,
5) wybór członków Zarządu i Komisji Rewizyjnej,
6) uchwalanie zmian statutu,
7) nadawanie członkostwa honorowego,
8) podjęcie uchwały w sprawie rozwiązania Stowarzyszenia,
9) rozpatrywanie odwołań od uchwał Zarządu wniesionych przez członków Stowarzyszenia,
10) powoływanie i odwoływanie składu Sądu Koleżeńskiego oraz rozpatrywanie odwołań od jego orzeczeń,
11) rozpatrywanie skarg członków Stowarzyszenia na działalność Zarządu.
12) ustalanie wysokości rocznej składki członkowskiej.
6. Uchwały Walnego Zebrania zapadają zwykłą większością głosów członków obecnych.
7. Zmiana statutu, odwołanie Prezesa, członków Zarządu, Komisji Rewizyjnej, Sądu Koleżeńskiego oraz rozwiązanie Stowarzyszenia wymaga bezwzględnej większości przy obecności połowy członków Stowarzyszenia w pierwszym terminie; w drugim terminie wymóg obecności ponad połowy członków nie obowiązuje.
8. Każdemu członkowi przysługuje jeden głos.
§24.
1. Zarząd składa się z 7 do 11 członków wybranych przez Walne Zebranie.
2. Zarząd składa się z Prezesa, Wiceprezesa, Sekretarza, Skarbnika i od 3 do 7 innych członków Zarządu.
3. Prezesa powołuje i odwołuje Walne Zebranie na 3-letnią kadencję.
4. Zarząd konstytuuje się na pierwszym zebraniu po wyborach.
5. Do kompetencji Zarządu należy:
1) reprezentowanie Stowarzyszenia na zewnątrz i działanie w jego imieniu,
2) kierowanie bieżącą pracą Stowarzyszenia,
3) przyjmowanie nowych członków Stowarzyszenia,
4) zwoływanie Walnego Zebrania,
5) rozpatrywanie wszelkich spraw i zażaleń związanych z działalnością przewodnicką.
§25.
1. Komisja Rewizyjna składa się z 3 członków wybranych przez Walne Zebranie w głosowaniu tajnym.
2. Komisja Rewizyjna wybiera spośród siebie przewodniczącego komisji.
3. Do kompetencji Komisji Rewizyjnej należy:
1) kontrola bieżącej pracy Stowarzyszenia,
2) składanie wniosków w przedmiocie absolutorium na Walnym Zebraniu,
3) występowanie z wnioskiem o zwołanie Walnego Zebrania,
4) dokonywanie wyboru podmiotu mającego zbadać sprawozdanie finansowe Stowarzyszenia zgodnie z przepisami o rachunkowości.
§26.
1. Sąd Koleżeński składa się z 5 członków Stowarzyszenia nie będących członkami Zarządu ani Komisji Rewizyjnej.
2. Do kompetencji Sądu należy rozpatrywanie skarg dotyczących członków Stowarzyszenia i ich działalności w ramach Stowarzyszenia, wniesionych na piśmie, poza wnioskami i skargami wniesionymi na władze Stowarzyszenia.
3. Sąd zbiera się na pisemny wniosek członka Stowarzyszenia i ustosunkowuje się do jego wniosku w terminie nie dłuższym niż l miesiąc.
4. Sąd zamyka postępowanie wydaniem orzeczenia, które podaje do wiadomości wszystkich członków.
5. Stronom sporu przysługuje odwołanie od orzeczenia Sądu Koleżeńskiego do najbliższego Walnego Zebrania.
6. Orzeczenia Sądu zapadają w pełnym składzie.
§27.
W razie zmniejszenia się składu władz Stowarzyszenia wymienionych w § 20 w czasie trwania kadencji, uzupełnienie ich składu może nastąpić w drodze ich kooptacji spośród osób kandydujących do władz, jednak w liczbie nie większej, niż 30 % składu organu. Kooptacji dokonują pozostali członkowie organu.
ROZDZIAŁ V
MAJĄTEK
§28.
1. Majątek Stowarzyszenia powstaje ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z własnej działalności oraz ofiarności publicznej.
2. Funduszami i majątkiem Stowarzyszenia zarządza Zarząd.
3. Do reprezentowania Stowarzyszenia oraz do zaciągania zobowiązań majątkowych jest upoważniony Prezes lub Wiceprezes Zarządu wraz z dwoma członkami Zarządu działającymi łącznie.
ROZDZIAŁ VI
ROZWIĄZANIE STOWARZYSZENIA
§29.
1. Stowarzyszenie rozwiązuje się na podstawie uchwały Walnego Zebrania podjętej większością 2/3 głosów przy obecności, co najmniej połowy członków.
2. Podejmując uchwałę o rozwiązaniu Stowarzyszenia Walne Zebranie określa sposób jego likwidacji oraz przeznaczenia majątku Stowarzyszenia.
3. W sprawach nie uregulowanych niniejszym statutem mają zastosowanie przepisy Prawa o stowarzyszeniach.
Zarządzenie Nr 15/2013 Dyrektora Tatrzańskiego Parku Narodowego z dnia 19 kwietnia 2013 r.
…Wprowadza się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego obowiązek zapewnienia opieki przewodnika górskiego tatrzańskiego podczas wszystkich zorganizowanych wycieczek pieszych, w których uczestniczy młodzież ucząca się w szkołach podstawowych, gimnazjach oraz ponadgimnazjalnych (szkoły zawodowe, licea i technika)…
Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystyki z dnia 26 czerwca 2014 r. w sprawie nabywania uprawnień przewodnika górskiego.
…Obszar uprawnień przewodnika górskiego tatrzańskiego jest ograniczony:
1) od północy: doliną rzeki Orawy – linią łączącą Przełęcz Spytkowicką, Chabówkę i Przełęcz Sieniawską – doliną rzeki Lepietnicy do jej ujścia do Czarnego Dunajca i dalej do Dunajca – doliną rzeki Dunajec – przełęczą Krośnicką – rzeką Krośnicą do jej ujścia do Dunajca – rzeką Dunajec do ujścia rzeki Grajcarek – rzeką Grajcarek – potokiem Biała Woda – przełęczą Rozdziela;
2) od wschodu, południa i zachodu: granicą Rzeczypospolitej Polskiej.
…
§ 6. 1. Ustala się następujące stopnie trudności tras i wycieczek prowadzonych przez przewodników górskich tatrzańskich odpowiedniej klasy:
1) przewodnik górski tatrzański klasy III jest uprawniony do prowadzenia wycieczek w warunkach letnich po wszystkich szlakach turystycznych i drogach tam, gdzie nie jest to ograniczone przepisami zarządzeń dyrektorów parków narodowych, wydawanych na podstawie art. 8e ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r. poz. 627, 628 i 842), a w warunkach zimowych – szlakami określonymi w programie podstawowego szkolenia specjalistycznego dla kandydatów na przewodników górskich tatrzańskich klasy III;
2) przewodnik górski tatrzański klasy II jest uprawniony do prowadzenia wycieczek w warunkach i po trasach określonych w pkt 1 oraz do prowadzenia wycieczek po drogach taternickich do III stopnia trudności w warunkach letnich, a w warunkach zimowych – po drogach taternickich do II stopnia trudności oraz po wszystkich szlakach turystycznych i drogach tam, gdzie nie jest to ograniczone przepisami, o których mowa w pkt 1;
3) przewodnik górski tatrzański klasy I jest uprawniony do prowadzenia wycieczek w warunkach i po trasach określonych w pkt 1 i 2 oraz do prowadzenia wycieczek po drogach taternickich powyżej III stopnia trudności w warunkach letnich i powyżej II stopnia trudności w warunkach zimowych tam, gdzie nie jest to ograniczone przepisami, o których mowa w pkt 1.
Przewodnik Tatrzański na Słowacji
Na mocy dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych oraz rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/983 z dnia 24 czerwca 2015 r. w sprawie procedury wydawania europejskiej legitymacji zawodowej (EPC) Przewodnik Tatrzański może starać się o legalne wykonywanie swojego zawodu we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Na obszarze Tatr prawo to daje możliwość pracy przewodnikom tatrzańskim na Słowacji, a także słowackim przewodnikom po polskiej stronie gór. Dotyczy ono głównie przewodników wysokogórskich. Przewodnicy górscy mają także możliwość otrzymania zgody na transgraniczne świadczenie usług w odpowiednich urzędach słowackich.
Regulacje prawne zapewniają równość w dostępie do zawodu, a przede wszystkim wyraźnie zwiększają konkurencyjność na rynku usług górskich w całych Tatrach.
Pierwsze wzmianki o przewodnikach prowadzących swoich gości w Tatry pochodzą już z końca XVI wieku. Przewodnictwo nie było jeszcze zawodem, a okazjonalnym fachem. Pracowano w ten sposób zarówno po północnej jak południowej stronie Tatr. Wiosną 1875 roku sekretarz Towarzystwa Tatrzańskiego prof. Leopold Świerz wydał przewodnikom z Zakopanego książeczki z wykazem miejsc w Tatrach dokąd mogą prowadzić turystów wraz z cennikiem usług. Rok później Towarzystwo Tatrzańskie wydało pisemne upoważnienia do zawodowego zajmowania się przewodnictwem podpisane przez ówczesnych czołowych działaczy zarządu TT. Zawodowi, licencjonowani przewodnicy tatrzańscy pracowali bez ograniczeń na całym obszarze Tatr, również poza znakowanymi szlakami turystycznymi. Warto przypomnieć w tym miejscu, że do 1918 roku Tatry nie były podzielone granicą państwową, więc praca na południu była w pełni legalna.
Dwudziestolecie międzywojenne to czas tworzenia się nowych państwowości. Przez pierwsze lata niepodległości nie pojawiły się nowe regulacje w zakresie przewodnictwa. Dopiero w 1925 roku w Pradze zawarto polsko-czechosłowacką konwencję turystyczną. Na jej mocy przewodnicy tatrzańscy otrzymali „legitymacje tatrzańskie PTT uprawniające do: ”przekraczania granicy polsko-czechosłowackiej i swobodnego poruszania się w obrębie pasa turystycznego poza pasem granicznym w obszarze Tatr (…) w okresie całego roku kalendarzowego”. Legitymacje zatwierdzane były przez władze administracyjne I instancji tj. Starostwo w Nowym Targu, poświadczone przez Konsulat Republiki Czechosłowackiej i przedłużane co roku. W 1950 roku po południowej stronie Tatr powstała Horska Służba. Od tej chwili, zgodnie z prawem, przewodnicy pracujący po słowackiej stronie Tatr musieli być jednocześnie członkami HS TANAP. Mimo tego, polscy przewodnicy tatrzańscy od lat pięćdziesiątych corocznie przeprowadzali szkolenia na terenie Tatr Słowackich. W dniu 15 listopada 1995 roku Ministerstwo Ochrony Środowiska Republiki Słowackiej opublikowało decyzję nr 3155/923/95-4.1 na mocy której zezwolono na udzielenie wyjątku od zakazów ustanowionych Ustawą o Ochronie Przyrody i Krajobrazu i umożliwiono poruszanie się przewodnikom tatrzańskim I i II klasy i ich klientom, poza szlakami turystycznymi i dydaktycznymi w rezerwatach przyrody na obszarze TANAP.
Wejście Polski i Słowacji do Unii Europejskiej umożliwiło swobodny przepływ usług pomiędzy krajami wspólnoty. Dla Przewodnictwa Tatrzańskiego to kluczowa zmiana. Przewodnik tatrzański jako zawód regulowany w Polsce ma prawo do uznania swoich kwalifikacji poza granicami kraju. Aby pracować legalnie w Tatrach Słowackich przewodnicy powinni uzyskać i odnawiać legitymację EPC, bądź posiadać urzędową zgodę na świadczenie usług.
Mamy nadzieję, że obowiązujące prawo zapewni spokojną pracę wszystkim wykwalifikowanym przewodnikom w Tatrach Słowackich i Polskich.
Klemens Bachleda 1851-1910
Klemens Bachleda urodził się 13 listopada 1851 w Kościelisku, zm. 6 sierpnia 1910 na Małym Jaworowym Szczycie.
Góral i zakopiańczyk, przewodnik tatrzański, ratownik, członek Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, pierwszy polski ratownik górski, który zginął tragicznie, idąc na ratunek człowiekowi w Tatrach. Patron Stowarzyszenia Przewodników Tatrzańskich w Zakopanem.
Urodził się w Kościelisku jako półsierota (samotna matka – nie znał ojca), a od dwunastego roku życia został całkiem sam. Młodość spędził na pracy u gazdów w Zakopanem, u baców na halach, a potem wywędrował za pracą na Słowację. Po służbie wojskowej wrócił do Zakopanego w 1873, trafiając na epidemię cholery. Z wielkim poświęceniem pielęgnował chorych i grzebał zmarłych. Pracował potem jako cieśla, był też kłusownikiem w Tatrach, ale zasłynął przede wszystkim jako przewodnik tatrzański.
Chodził na wycieczki jako pomocnik słynnych przewodników: Macieja Sieczki, Szymona Tatara starszego oraz Jędrzejów Walów (ojca i syna). Z czasem zaczął chodzić też samotnie w góry, aby poznać nieznane sobie szlaki. Posiadał niezwykły dar orientacji w terenie górskim i był jednym z najlepszych wspinaczy swoich czasów. W 1886 został przewodnikiem I klasy, a od 1898 – od chwili, gdy Jędrzej Wala młodszy opuścił na stałe Zakopane i Tatry – pierwszeństwo Klimka wśród przewodników było ogólnie uznane i nazywano go „królem przewodników tatrzańskich” lub „Orłem Tatr”. Posiadał wybitne zalety charakteru: takt i kulturę obejścia, odwagę i rozwagę, ofiarność, uczynność, pracowitość, uczciwość. Dlatego też jest bohaterem wielu harcerskich drużyn.
Towarzyszył w góry wielu znanym i wybitnym turystom i taternikom, wśród których byli: Karol Potkański, Edmund Cięglewicz, Jan Fischer, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Ferdynand Hoesick, Stanisław Eljasz-Radzikowski, Franciszek Henryk Nowicki, Janusz Chmielowski, Mieczysław Karłowicz, ks. Walenty Gadowski, Tadeusz Boy-Żeleński, Henryk Sienkiewicz.
Klimek odkrył w Tatrach wiele nowych dróg taternickich, poczynając od zejścia z Łomnicy jej północną ścianą w 1888, a poza tym dokonał pierwszych wejść na nie zdobyte jeszcze: Staroleśny Szczyt (w 1892), Ganek (1895), Rumanowy Szczyt (1902), Kaczy Szczyt (1904), Zadniego Mnicha (1904), Kozie Czuby (1904) i in. Dokonał drugiego wejścia na Mnicha i Żabiego Konia. Uczestniczył w pierwszym zimowym wejściu na najwyższy szczyt tatrzański Gerlach (w 1905 Żlebem Karczmarza) i na najwyższy szczyt Tatr Zachodnich, Bystrą (w 1905). Odgrywał wybitną rolę w taternickim zdobywaniu Tatr przez ponad 30 lat.Klemens Bachleda był pierwszym z górali, który nauczył się jazdy na nartach.
Zasługi Bachledy w taternictwie odkrywczym uczcił już w 1901 znany węgierski taternik i alpinista prof. Károly Jordán, nadając jednej z przełęczy między Durnym Szczytem a Łomnicą nazwę Bachleda-rés (pol. Klimkowa Przełęcz). Klimek jest też upamiętniony w Tatrach ponad dziesięcioma innymi nazwami terenowymi, z których najważniejsza to Klimkowa Turnia, najwyższa kulminacja Staroleśnego Szczytu.
Gdy w 1909 Mariusz Zaruski stworzył TOPR, Bachleda stał się jednym z najbardziej czynnych i ofiarnych członków Pogotowia. W służbie tej stracił życie w wieku 59 lat, w czasie wyprawy ratunkowej 6 sierpnia 1910 r., idąc na ratunek taternikowi Stanisławowi Szulakiewiczowi, który próbując wspólnie z partnerem Janem Jarzyną pokonać północną ścianą Małego Jaworowego Szczytu, uległ poważnemu wypadkowi. W dniach akcji niesienia pomocy w górach panowały fatalne warunki. Deszcz lał strumieniami, pomieszany ze śniegiem i gradem, chmurzyska włóczyły się po turniach bijąc piorunami w ściany – wspominał dowodzący nią Zaruski. Po wielu godzinach wspinaczki, gdy wyczerpani do granic toprowcy byli ok. 80 m do Szulakiewicza, w trosce o życie ratowników Zaruski zarządził przerwanie akcji. Jedynie Klimek nie dał za wygraną i bez nakazu kierownika ruszył dalej. Wkrótce potem z góry zeszła lawina kamienna, która porwała go ze ściany do czeluści żlebu Wyżniej Rówienkowej Przełęczy.
Początkowo nie zdawano sobie sprawy ze śmierci Bachledy. Ratownicy mieli nadzieję, że udało mu się zejść inną drogą.
Uwięziony na ścianie Szulakiewicz zmarł od ran, zimna i wyczerpania, prawdopodobnie nocą z 6 na 7 sierpnia. 7 sierpnia podjęto drugą próbę dotarcia do niego, ponownie zakończoną niepowodzeniem. Dopiero trzecie podejście, 8 sierpnia, zakończyło się dotarciem do zwłok taternika. Załamanie pogody uwięziło Zaruskiego, Marusarza i trzech innych ratowników na ścianie. Znieść ciało udało się dopiero 9 sierpnia.
Kilkudniowy brak wiadomości o losie Bachledy potwierdził najgorsze przypuszczenia ratowników. Deszcz, silny wiatr i gęsta mgła uniemożliwiały kontynuowanie akcji poszukiwawczej. Po jej wznowieniu ratownicy odnaleźli ciało Klimka w sobotę 13 sierpnia, ale dopiero 15 sierpnia udało się im je znieść ze żlebu i złożyć do trumny. Następnego dnia orszak żałobny wyruszył do Zakopanego.
Pogrzeb Klemensa Bachledy odbył się 17 sierpnia 1910 w Zakopanem. Został pochowany na nowym cmentarzu. Na wielkim kamieniu nagrobnym umieszczony jest napis: Poświęcił się i zginął. Tablica pamiątkowa ku czci Klimka znajduje się na Tatrzańskim Cmentarzu Symbolicznym pod Osterwą, przeniesiona na to miejsce z Doliny Jaworowej, gdzie ją pierwotnie wmurowano w wielką wantę u stóp Jaworowych Szczytów. Druga tablica jest na ścianie Dworca Tatrzańskiego w Zakopanem. Również w Zakopanem znajduje się ul. Klimka Bachledy, nad prawym brzegiem Gładczańskiego Potoku na stokach Gubałówki.
Postać Klimka Bachledy odmalowana jest w opisach wycieczek tatrzańskich wielu dawnych turystów i taterników (np. Janusza Chmielowskiego i Mieczysława Karłowicza), w poezji (wiersze Jana Kasprowicza, Zygmunta Lubertowicza, Mieczysława Opałka, Stanisława Nędzy-Kubińca, Stanisława Gąsienicy Byrcyna i in.).
Na kanwie jego życia powstała książka Księga Tatr Jalu Kurka.
Julian Reimschüssel poświęcił mu sztukę teatralną pt. Klimek Bachleda (Orzeł Tatr), którą w sierpniu 1959 odegrał po raz pierwszy w Zakopanem tamtejszy Zespół Regionalny im. Klimka Bachledy – wówczas rolę Józefa Gąsienicy Wawrytki, uczestnika wyprawy ratunkowej z 1910, odegrał on sam.
Klemens Bachleda był przewodnikiem na miarę światową i ofiarnym ratownikiem. Rozpoczął działalność przewodnicką w czasach, gdy do Zakopanego podróżowało się nie koleją, lecz góralską furką, a zakończył ją, gdy do Morskiego Oka jeździło się już samochodem. Razem z Tytusem Chałubińskim, ks. Józefem Stolarczykiem i Sabałą należy do legendarnych postaci Zakopanego i Tatr.
Na podstawie https://pl.wikipedia.org/wiki/Klemens_Bachleda